Pierwsze komiksy Marvela – narodziny imperium Marvel Comics

Amerykański wydawca Marvel Comics, obecnie gigant przemysłu rozrywkowego, zaczynało jako skromna firma publikująca proste zeszyty z przygodami fikcyjnych postaci. Historia tego komiksowego potentata sięga późnych lat 30. XX wieku i jest fascynującą opowieścią o ewolucji medium, które stało się integralną częścią popkultury. W niniejszym artykule prześledzimy początki tego wydawnictwa, jego pierwsze publikacje oraz postacie, które zapoczątkowały budowę rozległego uniwersum superbohaterów.

Narodziny wydawnictwa Timely Publications

Historia Marvela rozpoczyna się w 1939 roku, gdy przedsiębiorca Martin Goodman założył wydawnictwo Timely Publications. Firma ta miała początkowo publikować różnorodne treści, w tym pulpowe magazyny i zeszyty z opowieściami przygodowymi. Goodman, dostrzegając rosnącą popularność historii obrazkowych, postanowił wejść na ten rynek, co okazało się decyzją zmieniającą oblicze amerykańskiej popkultury.

Marvel Comics #1 – kamień węgielny imperium, najdroższy komiks

Pierwszy zeszyt wydany przez Timely Publications nosił tytuł „Marvel Comics #1” i ukazał się 1 października 1939 roku. Ta historyczna publikacja zawierała debiuty dwóch ikonicznych postaci:

• Human Torch (nie mylić z późniejszym członkiem Fantastic Four) – androidem stworzonym przez profesora Phineasa Hortona, który mógł kontrolować ogień

• Sub-Mariner (Namor) – księciem podwodnego królestwa Atlantydy, obdarzonym nadludzką siłą i umiejętnością oddychania pod wodą

Zeszyt ten, kosztujący wówczas zaledwie 10 centów, jest dziś jednym z najcenniejszych artefaktów złotej ery komiksów. W 2019 roku egzemplarz „Marvel Comics #1” w doskonałym stanie został sprzedany na aukcji za rekordową kwotę 1,26 miliona dolarów, co uczyniło go jednym z najdroższych komiksów w historii.

Captain America Comics #1 – narodziny ikony

W marcu 1941 roku Timely Publications wydało pierwszy zeszyt serii „Captain America Comics”, który wprowadził postać Steve’a Rogersa, słabego fizycznie młodzieńca przemienionego dzięki eksperymentalnemu serum w superżołnierza walczącego z nazistami. Okładka tego zeszytu, przedstawiająca tytułowego bohatera uderzającego Adolfa Hitlera, stała się jednym z najbardziej rozpoznawalnych obrazów w historii amerykańskich publikacji obrazkowych.

Za stworzenie Kapitana Ameryki odpowiadał duet Joe Simon i Jack Kirby – ten drugi stał się później jednym z najważniejszych twórców w branży. Pierwszy numer sprzedał się w nakładzie prawie miliona egzemplarzy, co było ogromnym sukcesem i ugruntowało pozycję wydawnictwa na rynku.

Złota era komiksów i transformacja w Atlas Comics

Po II wojnie światowej popularność superbohaterów zaczęła spadać. W odpowiedzi na zmieniające się gusta czytelników, Timely Publications zaczęło publikować zeszyty z różnych gatunków, w tym westerny, horrory, romanse i komedie.

W 1950 roku wydawnictwo zmieniło nazwę na Atlas Comics, publikując pod tym szyldem przez całą dekadę. Był to trudny okres dla branży, naznaczony kontrowersją wokół rzekomego negatywnego wpływu komiksów na młodzież, co doprowadziło do wprowadzenia samoregulującego się Kodeksu Komiksowego.

Narodziny Marvel Comics i rewolucja lat 60.

Prawdziwy przełom nastąpił na początku lat 60., gdy wydawnictwo, kierowane wówczas przez redaktora Stana Lee, postanowiło powrócić do publikowania historii o superbohaterach. W 1961 roku wydawnictwo zmieniło nazwę na Marvel Comics, rozpoczynając nową erę w swojej historii.

Fantastic Four #1 – początek „Srebrnej Ery” wydawnictwa Marvel

W listopadzie 1961 roku ukazał się „Fantastic Four #1”, stworzony przez duet Stan Lee i Jack Kirby. Zeszyt ten wprowadził czwórkę bohaterów, którzy zyskali supermoce po wystawieniu na kosmiczne promieniowanie: Reeda Richardsa (Mr. Fantastic), Sue Storm (Invisible Girl), Johnny’ego Storma (Human Torch) i Bena Grimma (Thing).

Fantastic Four różnili się od wcześniejszych superbohaterów – byli niedoskonali, kłócili się między sobą i mieli prawdziwe problemy. To bardziej realistyczne podejście do postaci stało się znakiem rozpoznawczym Marvela i przyczyniło się do ogromnego sukcesu wydawnictwa.

Amazing Fantasy #15 – debiut Spider-Mana

W sierpniu 1962 roku, w ostatnim numerze serii „Amazing Fantasy”, zadebiutowała postać, która miała stać się najbardziej rozpoznawalnym bohaterem wydawnictwa – Spider-Man. Stworzony przez Stana Lee i Steve’a Ditko, Peter Parker był nastolatkiem, który po ukąszeniu przez radioaktywnego pająka zyskał nadludzkie zdolności.

Spider-Man szybko stał się jedną z najpopularniejszych postaci w historii komiksów, a jego debiutancki zeszyt jest obecnie jednym z najcenniejszych. W 2021 roku egzemplarz „Amazing Fantasy #15” został sprzedany za rekordową sumę 3,6 miliona dolarów, stając się najdroższym komiksem w historii.

The Incredible Hulk #1 – narodziny zielonego olbrzyma

W maju 1962 roku, kilka miesięcy przed debiutem Spider-Mana, Marvel wprowadził inną ikoniczną postać – Hulka. Stworzony przez duet Lee-Kirby, Bruce Banner był naukowcem, który po wystawieniu na promieniowanie gamma zyskał zdolność przemiany w potężnego, zielonego olbrzyma.

Choć początkowa seria „The Incredible Hulk” została zakończona po zaledwie sześciu numerach, postać powróciła jako członek Avengers i ostatecznie otrzymała własną, długotrwałą serię.

Journey Into Mystery #83 – debiut Thora w uniwersum Marvela

W sierpniu 1962 roku, w serii „Journey Into Mystery”, zadebiutowała postać Thora – nordyckiego boga piorunów, który został zesłany na Ziemię przez swojego ojca Odyna, aby nauczyć się pokory. Stworzony przez Stana Lee, Jacka Kirby’ego i Larry’ego Liebera, Thor stał się jednym z filarów uniwersum Marvela i członkiem-założycielem Avengers.

Tales of Suspense #39 – pierwszy występ Iron Mana

W marcu 1963 roku, w serii „Tales of Suspense”, zadebiutował Tony Stark, znany jako Iron Man. Stworzony przez Stana Lee, Jacka Kirby’ego, Larry’ego Liebera i Dona Hecka, Iron Man był genialnym wynalazcą i biznesmenem, który stworzył zaawansowaną zbroję, aby ratować własne życie po doznaniu poważnych obrażeń.

X-Men #1 – Mutanci, superbohaterowie Marvela 

We wrześniu 1963 roku ukazał się pierwszy numer serii „X-Men”, wprowadzający grupę mutantów prowadzonych przez Profesora Charlesa Xaviera. Oryginalny skład X-Men obejmował Cyclopsa, Marvel Girl (Jean Grey), Beast, Angel i Icemana. Stworzeni przez Stana Lee i Jacka Kirby’ego, X-Men początkowo nie odnieśli wielkiego sukcesu, ale po restarcie serii w latach 70. stali się jednymi z najpopularniejszych bohaterów wydawnictwa. Szczególnie za sprawą bohaterów takich jak Wolverine.

Daredevil #1 – niewidomy obrońca sprawiedliwości

W kwietniu 1964 roku zadebiutował Daredevil, stworzony przez Stana Lee i Billa Everetta. Matt Murdock był niewidomym prawnikiem, który po wypadku z radioaktywnym materiałem zyskał wyostrzone zmysły, pozwalające mu walczyć z przestępczością jako zamaskowany bohater.

Wpływ pierwszych komiksów Marvela na popkulturę

Pierwsze zeszyty wydawnictwa Marvel Comics miały ogromny wpływ na popkulturę, wprowadzając nowe podejście do opowiadania historii o superbohaterach. Postacie stworzone przez Stana Lee, Jacka Kirby’ego i innych artystów stały się ikonami popkultury, inspirując niezliczone adaptacje w różnych mediach.

Współcześnie, dzięki sukcesowi Marvel Cinematic Universe, postacie te są znane na całym świecie, a ich przygody oglądają miliony widzów. Jednak to właśnie te pierwsze zeszyty z lat 1939-1964 położyły fundament pod imperium rozrywkowe, które dziś znamy.

Pierwsze komiksy Marvela – Podsumowanie

Historia pierwszych komiksów Marvela to opowieść o ewolucji medium i narodzinach postaci, które stały się częścią globalnej kultury. Od skromnych początków jako Timely Publications, przez transformację w Atlas Comics, aż po rewolucję lat 60., która ustanowiła Marvel Comics jako jednego z liderów branży – ta historia pokazuje, jak wizja twórców takich jak Stan Lee i Jack Kirby zmieniła oblicze amerykańskiej popkultury.

Dziś pierwsze zeszyty Marvela są nie tylko cenionymi artefaktami dla kolekcjonerów, ale także świadectwem narodzin uniwersum, które nadal się rozwija i inspiruje kolejne pokolenia czytelników i widzów na całym świecie. Od Human Torcha i Sub-Marinera, przez Kapitana Amerykę, aż po Spider-Mana, Deadpoola i X-Men – te postacie rozpoczęły podróż, która trwa do dziś i nie wykazuje żadnych oznak spowolnienia.