Czym różnią się japońskie nazwy Pokémonów od angielskich?

Nazwy Pokémonów to nie tylko etykietki – to fragment kultury, języka i kreatywności twórców. Japoński system nazewnictwa oraz ich angielska adaptacja różnią się pod niemal każdym względem: od fonetyki, przez sens słów, aż po filozofię stojącą za tłumaczeniem. Społeczność graczy, wiki oraz fandom doskonale zna ikoniczne przykłady tych różnic, ceniąc unikalny charakter każdej wersji.

Spis treści

Dlaczego nazwy japońskie są inne niż angielskie?

Podstawowy powód różnic to realia tłumaczenia i adaptowania marki na rynek światowy. Pokémon pochodzi z Japonii, gdzie początkowo wszystkie gatunki w pokédexie miały nazwy tworzone przez studio Game Freak z myślą o lokalnej publiczności. Kiedy franczyza podbiła świat, tłumacze musieli stworzyć zupełnie nowe nazwy, które oddadzą oryginalny zamysł, a jednocześnie będą pasowały do fonetyki, gier słownych i oczekiwań fanów w krajach zachodnich. Efektem są często kompletnie odmienne imiona, z własną warstwą znaczeniową.

Jakie znaczenie mają japońskie nazwy Pokémonów?

Japońskie nazwy to często słowa lub frazy będące grą słów:

Łączą dwa lub więcej japońskich/cudzoziemskich terminów opisujących wygląd lub zachowanie stworka.
Często pełnią rolę onomatopei — np. ピカチュウ
(Pikachu) pochodzi od dźwięku „pika” (błysk) i „chu” (piszczenie myszy).
Niektóre nawiązują do japońskiej kultury, przyrody lub mitologii — przykładem jest カラカラ

(Karakara, czyli Cubone), gdzie カラカラ

imituje brzmienie grzechotki i jednocześnie opisuje samotność postaci.

Dla wielu z regionu Kanto, jak フシギダネ

(Fushigidane = Bulbasaur), ヒトカゲ (Hitokage = Charmander) czy リザードン

(Lizardon = Charizard), japońska wersja sugeruje inne skojarzenia niż tłumaczenie angielskie.

Mechanizmy przekładu i adaptacji

Tłumaczenie to znacznie więcej niż dosłowne przeniesienie słów:

Część imion jest tłumaczona pod kątem gry słownej ważnej w danym języku (np. puns, rymy).
Angielskie odpowiedniki Pokemon często zyskują zupełnie nowe znaczenie lub inspirację: リザードン
(Lizardon) staje się Charizard, nawiązując do „char” (spalić) i „lizard” (jaszczurka).
Proces adaptacji obejmuje też dopasowanie długości i łatwości wymowy do lokalnej mowy — niektóre japońskie słowa mogą być trudne do wymówienia dla anglojęzycznego fana.
W tłumaczeniach zachowano też spójną strukturę nazw ewolucji, np. イーブイ

Więcej Język Pikachu - co mówi Pikachu? tłumaczenie języka Pokemona

(Eievui = Eevee), シャワーズ (Shawaazu = Vaporeon), サンダース (Sandāsu = Jolteon), ブースター

(Buusutā = Flareon).

Przykład porównawczy nazw Pokémon – pierwsza generacja

#	Nazwa japońska	Nazwa angielska	Znaczenie i pochodzenie

001

フシギダネ (Fushigidane)

Bulbasaur

Gra słów z „fushigi” (tajemniczy) + „tane” (nasiono). W ang. „bulb” + „dinosaur” – „bulbozaur”.

004

ヒトカゲ (Hitokage)

Charmander

„Hito” (człowiek) + „kage” (cień/płomień) – odnosi się do małego jaszczura z ogniem. Ang. „char” (spalić) + „salamander”.

007

ゼニガメ (Zenigame)

Squirtle

„Zeni” (moneta) + „kame” (żółw) – żółw o skorupie jak moneta. Ang. „squirt” (psikać wodą) + „turtle”.

025

ピカチュウ (Pikachu)

Pikachu

Onomatopeja: „pika” (błysk elektryczny) + „chu” (pisk myszy). W obu wersjach zachowana identycznie.

039

プリン (Purin)

Jigglypuff

„Purin” to japoński pudding – miękki i słodki jak Pokémon. Ang. „jiggly” (galaretowaty) + „puff” (dmuchnięcie).

052

ニャース (Nyarth)

Meowth

Od „nyaa” (miauczenie kota) + „earth” lub „worth”. Ang. „meow” + końcówka „-th”.

094

ゲンガー (Gengar)

Gengar

Od niem. „Doppelgänger” (sobowtór). Angielska wersja zachowuje podobne brzmienie i znaczenie.

133

イーブイ (Eievui)

Eevee

Fonetyczna gra słów od „evolution”. W obu językach brzmi słodko i neutralnie.

150

ミュウツー (Mewtwo)

Mewtwo

„Mew” + „two” – druga wersja Mew. W japońskim zapis fonetyczny angielskiej nazwy.

151

ミュウ (Myuu)

Mew

Krótka, miękka forma od „mute”/„meow” – tajemnicze i kocie. Identyczne znaczenie w obu wersjach.

249

ルギア (Lugia)

Lugia

Nazwa oryginalna (stworzona przez twórców). Prawdopodobnie od „lumen” (światło) + „aqua” (woda).

382

カイオーガ (Kaiōga)

Kyogre

Od „kai” (morze) + „oruka” (orka). Ang. wersja to uproszczona transliteracja.

445

ガブリアス (Gaburiasu)

Garchomp

Od „gaburi” (ugryzienie) + „shark/chomp”. W obu językach odnosi się do drapieżnego rekina.

658

ゲッコウガ (Gekkouga)

Greninja

„Gekkō” (światło księżyca) + „ga” (żaba). Ang. „grenade” + „ninja”.

898

バドレックス (Budorekkusu)

Calyrex

Od „budō” (winorośl) + „rex” (król po łacinie). W ang. zachowano łaciński ton („rex”).

Więcej Surprised Pikachu - Historia popularnego memu Pikachu

Pokémony w pokédexie, serialu i grach

W narodowym pokédexie w regionu Kanto rolę odgrywa zarówno japoński oryginał, jak i angielska adaptacja. W serialu i grach oryginalnych (np. Pokémon Red, Blue), stworki mają nazwy zgodne z lokalnym rykiem — w Japonii usłyszysz oryginalną wersję, zaś w zachodnich wydaniach dominuje angielskie tłumaczenie.

Skąd się biorą różnice nazw?

Kwestie prawne: niektóre japońskie imiona pokémonów mogłyby naruszyć znaki towarowe lub być niezrozumiałe na Zachodzie.
Poprawność językowa: nazwa musi być łatwa do zapamiętania i wymówienia przez dzieci oraz pasować do trendów popkultury w danym kraju.
Często tłumacze inspirowali się oryginalnym sensem, niekiedy całkowicie zmieniając motyw (np. Oddish to ナゾノクサ

(Nazonokusa), czyli „tajemnicza trawa”).
Przykłady z gier komputerowych i kart kolekcjonerskich pokazują, jak nazwy zmieniały się na przestrzeni generacji i ułatwiały identyfikację ewolucji lub tematyki (np. Vulpix, Chansey).

Fenomen w społeczności i fandom

Dla wielu fanów te różnice to okazja do poznania kulturowych odniesień oraz zabawy językiem. Na stronach wiki, w pokédexie czy rozmowach graczy często dyskutuje się, która wersja jest ciekawsza lub wierniejsza zamysłowi twórców. Zdarza się także, że niektóre pokémony stają się bardziej rozpoznawalne pod angielską nazwą, inne natomiast są ikonami „japońskiego klimatu” marki Pokémon.

Podsumowanie: czym różnią się japońskie nazwy pokémonów od angielskich?

Japońskie nazwy pokémonów są zbudowane na podstawie lokalnych skojarzeń, dźwięków, gier słownych i odniesień kulturowych. Angielskie adaptacje powstawały, by być atrakcyjne i zrozumiałe dla zachodniego odbiorcy, często zupełnie zmieniając kontekst czy inspirację. Te różnice pogłębiają bogactwo uniwersum pokémon i pozwalają społeczności odkrywać nowe warstwy zamiłowania do kultowej serii — od pokédexu po narodowy pokédex regionu Kanto, od serialu po gry komputerowe.

Wodzu

Administrator

Kolekcjoner retro i miłośnik kart i gadżetów związanych z kultową serią Pokémonów. Zafascynowany nostalgią, gromadzę klasyczne konsole, stare edycje gier oraz karty kolekcjonerskie.

Odwiedź stronę internetową Zobacz wszystkie posty